Jaap van Gemeren schreef een recensie over de nieuwe cd Minne Veldman, Koraalbewerkingen, Kampen - Amersfoort - Hasselt
MINNE VELDMAN SPEELT KORAALBEWERKINGEN OP DE ORGELS VAN DE SINT NICOLAAS- of BOVENKERK TE KAMPEN, DE GROTE of ST. JORISKERK TE AMERSFOORT EN DE GROTE of STEPHANUSKERK TE HASSELT
Kampen:
1 Rutger van Mazijk: Preludium psalm 100;
2 Minne Veldman: Variaties over het Zondagsschoollied
“Eenmaal mochten kind’ren rondom Jezus staan”;
3 Feike Asma: Fantasie Psalm 72 vers 10;
Amersfoort:
4 Minne Veldman: Variaties psalm 128 vers 1;
5 Minne Veldman: Trio en Koraal “O grote God die liefde zijt”;
6 Bert Kruis: Koraalvariaties, Finale en Koraal Psalm 136;
7 Minne Veldman: Fantasie-Toccata “Ere zij aan God, de Vader”;
Hasselt:
8 Minne Veldman: Fantasie Psalm 85 vers 3;
9 Minne Veldman: Trio, Toccata en Koraal psalm 86 vers 6;
10 Willem Hendrik Zwart: Meditatie “O Heer die onze Vader zijt”;
11 Jan Zwart: Toccata Psalm 146;
12 Minne Veldman: Koraalfinale “God is getrouw, Zijn plannen falen niet”;
STH Records Nijkerk, STH CD 1408182, speelduur 75’29”
Ruim vijf kwartier bekende en minder bekende koraalbewerkingen voor orgel, gespeeld op drie vermaarde orgels in Nederland. De ontstaansgeschiedenis van beide orgels uit Kampen en Amersfoort begint ongeveer in dezelfde periode van de 16e eeuw. Bij deze twee karaktervolle orgels vergeleken is dat van Hasselt nog jong. Wat opvalt is dat hoe jonger het orgel, hoe meer bewerkingen er door Veldman zijn opgenomen: van Kampen drie, Amersfoort vier en Hasselt vijf. Tegelijkertijd met deze cd is een opname met Duitse en Franse orgelwerken uitgebracht die ook in Hasselt is opgenomen. Dit orgel is bij Veldman ongetwijfeld zeer geliefd.
Van de bewerkingen in Kampen is die van Psalm 72 van Feike Asma de meest boeiende. Het Kamper orgel danst en juicht en voert de luisteraar naar ongekende hoogte. De bewerking van Veldman van het Zondagsschoollied “Eenmaal mochten kind’ren rondom Jezus staan” is hierbij vergeleken muzikaal wat mager. Met name de tweede bewerking is opgebouwd vanuit een weinig boeiende melodielijn die wat verveeld over komt. Ook het fuga-achtige gedeelte in de tweede helft van deze bewerking lijkt wat gezocht. De melodie van dit lied is mooi, maar minder geschikt voor een uitwerking in variaties. “Neem mijn leven, laat het Heer”, een lied dat hier veel op lijkt qua opbouw en melodie, heeft het verder geschopt.
De bewerkingen die Veldman in Amersfoort speelt laten het orgel in al z’n facetten horen. Variaties Psalm 128 vers 1 springt eruit. Veldman laat veel prachtige registers van het orgel horen en gebruikt verrassende combinaties. De slotakkoorden van deze bewerking komen helaas wat minder elegant en logisch uit de verf.
Van de bewerkingen die Veldman speelt in Hasselt is met name Trio, Toccata en Koraal psalm 86 vers 6 bijzonder mooi opgenomen. De compositie van Veldman vertoont een zeer professionele opbouw en groot vakmanschap. Prachtige muzikale lijnen lopen naadloos door elkaar en dragen de koraalmelodie in al haar schoonheid naar een overweldigend slot. Veldman voert het schitterend uit en geeft blijk van verfijning en inleving in de prachtige tekst van deze psalm. Ook bij deze bewerkingen komt het orgel qua klankkleur en mogelijkheden volledig in beeld.
In het begeleidend boekje vinden we de disposities en foto’s van de verschillende orgels met beknopte informatie over de bouwers. Ook is een foto van de organist opgenomen met een cv. Achterop het boekje vinden we een opsomming van reeds uigebrachte cd’s en bladmuziek. Nieuwsgierig ben ik naar de achtergrond van de keuzes van Veldman m.b.t. de opnames op deze cd. Een persoonlijk woord hierover in het begeleidend boekje mag mijns inziens niet ontbreken.
Samengevat is dit drieluik van orgelopnames in Nederland een prachtige cd geworden met fijne melodiebewerkingen. Bij elke opname springt er één of twee bewerkingen uit. Hetzij door opvallend vakmanschap qua compositie, hetzij door virtuositeit en verfijning qua uitvoering.