Recensie orgel-cd Minne Veldman Bovenkerk Kampen

Johannes Hakvoort schreef onderstaande recensie over de cd Minne Veldman bespeelt het A.A. Hinsz-orgel in de Sint Nicolaas- of Bovenkerk te Kampen

1) J. Zwart: Postludium en koraal: "Alle roem is uitgesloten"
Een prachtige opening waarbij gelijk "het Bovenkerkgevoel" naar boven komt. Ik ken genoeg opnames vanuit dezelfde kerk waarbij dat niet het geval is! Bij deze een pluim voor STH, maar zeker ook voor Veldman. Mooi geregistreerd; bovendien geeft de keuze van juist dit lied als openingsnummer denk ik ook de innerlijke drijfveren weer van Veldman als organist.

2,3,4) J.S. Bach: Triosonate nr. 1 (in Es)
Algemeen: Een goede keus van Veldman om het Bovenkerk-orgel ook op deze manier te laten horen. Het is tenslotte een barokorgel en dat lijken sommige organisten wel eens te vergeten. Deze muziek lijkt het instrument op het lijf geschreven. In de tempi door het hele stuk heen hoor ik soms wat lichte schommelingen. Of dit de bedoeling was weet ik niet, het effect is wat mij betreft positief. Het geeft een levendiger karakter.

Het tempo van het openingsdeel vind ik erg mooi, dat heb ik ook wel sneller ("afraffelen") gehoord van andere organisten. Het tempo van het tweede deel is wel wat aan de hoge kant, maar het wordt zeker niet afgeraffeld. Bovendien liggen in de barokmuziek de tempo-aanduidingen ook dichter bij elkaar dan in de latere muziek en het contrast met het 1e deel mag dus ook niet te groot zijn. Het derde deel is heel mooi geregistreerd. Wel twee kleine slippertjes gehoord (twee van de weinigen op deze cd), maar dat geeft tegelijk ook weer een levend karakter aan de opname. Ik heb dit deel al verschillende keren apart opgezet, gewoon om er van te genieten!

5-12) M. Veldman: Il festival in classico
In dit stuk heeft Veldman een scala aan bekende klassieke werken bij elkaar gebracht in één compositie, aan elkaar "gebreid" door bekende muziek van Karg-Elert. Ik geef een bloemlezing aan zaken die mij opvielen:

Het openingsdeel (alla Handel van Karg-Elert) had van mij helderder geregistreerd mogen worden, hoewel de gekozen registratie wel aardig past bij de 19e eeuwse Duitse hoogromantiek van Karg-Elert. In de gavotte van Gossec valt de dulciaan van het borstwerk in positieve zin op. Wat klinkt dit mooi! Bij de Rosamunde van Schubert krijg ik zin om mee te huppelen, maar dat gaat wat moeilijk als je tegelijk een verslag moet typen. Het rondo van Mozart vind ik een juiste keuze aan het eind van de compositie. Wel een klein slippertje gehoord. Doordat Veldman het eindthema van het rondo op het laatst een kleine terts omhoog moduleert (van A-gr. naar C-gr.) ontstaat een extra feestelijk effect en wordt eigenlijk het einde van de compositie al ingezet, hoewel het echte slot door Karg-Elert wordt gegeven. De slotmaat, bestaande uit een korte klavierstoot gevolgd door een langgerekte pedaaltoon kan dan misschien virtuoos overkomen, persoonlijk hoor ik liever een "gewoon" slotakkoord.

13) M. Veldman: Fantasie Psalm 103 vers 9
Na het geweld van 5-12) is deze bewerking van psalm 103 een welkome afwisseling. Mooi geregisteerd en doorleeft gespeeld. In het tweede gedeelte van de bewerking is duidelijk te horen dat Veldman een liefhebber is van de muziek van Zwart/Asma.

14) M. Veldman: Trio en koraal: "Aan U behoort, o Heer' der heren"
Weinig opmerkingen. Mooie "gebruiksmuziek" om bij tot rust te komen.

15) J. Bonset: Toccata (opus 115)
Prachtige muziek (helemaal mijn smaak) en ook heel mooi uitgevoerd. Soms denk ik elementen van de toccata uit de Cathedral Suite van Gordon Young te horen. Welke was er eerder? Goed dat Veldman dit op cd heeft gezet; ik denk dat er op de cd-markt nog wel vraag is naar 20e eeuwse Nederlandse orgelmuziek.

16) M. Veldman: Koraalfinale Psalm 71 vers 12 en 17
Een prachtige bewerking waarin Veldman de luisteraar ruim 13 minuten van begin tot eind weet te boeien. De melodie komt op verschillende manieren tot ons. Eerst als trio. Vervolgens als een soort canonisch koraalvoorspel. Mij spreekt de hiernavolgende fugatische vorm het meest aan. Iedere versregel krijgt een eigen "fuga", uitlopend in een grootse vertolking van de betreffende regel in het pedaal. Hoewel de pedaalbezetting van de Bovenkerk eigenlijk wat aan de krappe kant is voor een orgel van dit formaat is dat op deze opname niet te horen. Het klinkt hier MAESTOSO. Als Veldman afsluit met het grootse koraal hoor je hem als het ware in gedachten meezingen: "Mijn lippen zullen juichend roemen".

Veldman mag gefeliciteerd worden met deze mooie cd; dat er nog vele mogen volgen! De cd mag beslist een aanrader worden genoemd, ook voor niet-orgelliefhebbers.

Recensies